UCZEŃ PO KLASIE 1 POWINIEN UMIEĆ
WG PODSTAWY PROGRAMOWEJ
UCZEŃ PO KLASIE 1 POWINIEN UMIEĆ:
I. Treści nauczania – klasa I szkoły podstawowej
1. Edukacja polonistyczna. Wspomaganie rozwoju umysłowego w zakresie wypowiadania
się. Dbałość o kulturę języka. Początkowa nauka czytania i pisania. Kształtowanie
umiejętności wypowiadania się w małych formach teatralnych. Uczeń kończący klasę I:
1) w zakresie umiejętności społecznych warunkujących porozumiewanie się i kulturę
języka:
a) obdarza uwagą dzieci i dorosłych, słucha ich wypowiedzi i chce
zrozumieć, co przekazują; komunikuje w jasny sposób swoje
spostrzeżenia, potrzeby, odczucia,
b) w kulturalny sposób zwraca się do rozmówcy, mówi na temat, zadaje
pytania i odpowiada na pytania innych osób, dostosowuje ton głosu do
sytuacji, np. nie mówi zbyt głośno,
c) uczestniczy w rozmowie na tematy związane z życiem rodzinnym i
szkolnym, także inspirowane literaturą;
2) w zakresie umiejętności czytania i pisania:
a) rozumie sens kodowania oraz dekodowania informacji; odczytuje
uproszczone rysunki, piktogramy, znaki informacyjne i napisy,
b) zna wszystkie litery alfabetu, czyta i rozumie proste, krótkie teksty,
c) pisze proste, krótkie zdania: przepisuje, pisze z pamięci; dba o estetykę
i poprawność graficzną pisma (przestrzega zasad kaligrafii),
d) posługuje się ze zrozumieniem określeniami: wyraz, głoska, litera, sylaba,
zdanie,
e) interesuje się książką i czytaniem; słucha w skupieniu czytanych utworów
(np. baśni, opowiadań, wierszy), w miarę swoich możliwości czyta lektury
wskazane przez nauczyciela,
f) korzysta z pakietów edukacyjnych (np. zeszytów ćwiczeń i innych pomocy
dydaktycznych) pod kierunkiem nauczyciela;
3) w zakresie umiejętności wypowiadania się w małych formach teatralnych:
a) uczestniczy w zabawie teatralnej, ilustruje mimiką, gestem, ruchem
zachowania bohatera literackiego lub wymyślonego,
6
b) rozumie umowne znaczenie rekwizytu i umie posłużyć się nim w
odgrywanej scence,
c) odtwarza z pamięci teksty dla dzieci, np. wiersze, piosenki, fragmenty
prozy.
2. Język obcy nowożytny. Wspomaganie dzieci w porozumiewaniu się z osobami, które
mówią innym językiem. Uczeń kończący klasę I:
1) rozumie proste polecenia i właściwie na nie reaguje;
2) nazywa obiekty w najbliższym otoczeniu;
3) recytuje wierszyki i rymowanki, śpiewa piosenki z repertuaru dziecięcego;
4) rozumie sens opowiedzianych historyjek, gdy są wspierane obrazkami, gestami,
przedmiotami.
3. Edukacja muzyczna. Wychowanie do odbioru i tworzenia muzyki: śpiewanie
i muzykowanie, słuchanie i rozumienie. Uczeń kończący klasę I:
1) powtarza prostą melodię; śpiewa piosenki z repertuaru dziecięcego, wykonuje
śpiewanki i rymowanki;
2) odtwarza proste rytmy głosem i na instrumentach perkusyjnych; wyraża nastrój
i charakter muzyki pląsając i tańcząc (reaguje na zmianę tempa i dynamiki);
3) realizuje proste schematy rytmiczne (tataizacją, ruchem całego ciała);
4) wie, że muzykę można zapisać i odczytać;
5) świadomie i aktywnie słucha muzyki, potem wyraża swe doznania werbalnie
i niewerbalnie;
6) kulturalnie zachowuje się na koncercie oraz w trakcie śpiewania hymnu
narodowego.
4. Edukacja plastyczna. Poznawanie architektury, malarstwa i rzeźby. Wyrażanie własnych
myśli i uczuć w różnorodnych formach plastycznych. Przygotowanie do korzystania z
medialnych środków przekazu. Uczeń kończący klasę I:
1) wypowiada się w wybranych technikach plastycznych na płaszczyźnie
i w przestrzeni; posługuje się takimi środkami wyrazu plastycznego, jak: kształt,
barwa, faktura;
2) ilustruje sceny i sytuacje (realne i fantastyczne) inspirowane wyobraźnią, baśnią,
opowiadaniem, muzyką; korzysta z narzędzi multimedialnych;
3) wykonuje proste rekwizyty (np. lalkę, pacynkę) i wykorzystuje je w małych
formach teatralnych; tworzy przedmioty charakterystyczne dla sztuki ludowej
regionu, w którym mieszka;
4) rozpoznaje wybrane dziedziny sztuki: architekturę (także architekturę zieleni),
malarstwo, rzeźbę, grafikę; wypowiada się na ich temat.
5. Edukacja społeczna. Wychowanie do zgodnego współdziałania z rówieśnikami
i dorosłymi. Uczeń kończący klasę I:
1) potrafi odróżnić, co jest dobre, a co złe w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi;
wie, że warto być odważnym, mądrym i pomagać potrzebującym; wie, że nie
Należy kłamać lub zatajać prawdy;
7
2) współpracuje z innymi w zabawie, w nauce szkolnej i w sytuacjach Życiowych;
Przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej oraz w świecie
Dorosłych, grzecznie zwraca się do innych w szkole, w domu i na ulicy;
3) wie, co wynika z przynależności do rodziny, jakie są relacje między najbliższymi,
Wywiązuje się z powinności wobec nich;
4) ma rozeznanie, Ze pieniądze otrzymuje się za pracę; dostosowuje swe oczekiwania
Do realiów ekonomicznych rodziny;
5) zna zagrożenia ze strony ludzi; wie, do kogo i w jaki sposób nalewy się zwrócić
O pomoc;
6) wie, gdzie można bezpiecznie organizować zabawy, a gdzie nie można i dlaczego;
7) potrafi wymienić status administracyjny swojej miejscowości (wieś, miasto); wie,
czym zajmuje się np. policjant, strażak, lekarz, weterynarz; wie, jak można się do
nich zwrócić o pomoc;
8) wie, jakiej jest narodowości, że mieszka w Polsce, a Polska znajduje się
w Europie; zna symbole narodowe (flaga, godło, hymn narodowy), rozpoznaje
flagę i hymn Unii Europejskiej.
6. Edukacja przyrodnicza. Wychowanie do rozumienia i poszanowania przyrody ożywionej
i nieożywionej. Uczeń kończący klasę I:
1) w zakresie rozumienia i poszanowania świata roślin i zwierząt:
a) rozpoznaje rośliny i zwierzęta żyjące w takich środowiskach przyrodniczych,
jak: park, las, pole uprawne, sad i ogród (działka),
b) zna sposoby przystosowania się zwierząt do poszczególnych pór roku: odloty
i przyloty ptaków, zapadanie w sen zimowy,
c) wymienia warunki konieczne do rozwoju roślin i zwierząt w gospodarstwie
domowym, w szkolnych uprawach i hodowlach itp.; prowadzi proste hodowle
i uprawy (w szczególności w kąciku przyrody),
d) wie, jaki pożytek przynoszą zwierzęta środowisku: niszczenie szkodników
przez ptaki, zapylanie kwiatów przez owady, spulchnianie gleby przez
dżdżownicę,
e) zna zagrożenia dla środowiska przyrodniczego ze strony człowieka: wypalanie
łąk i ściernisk, zatruwanie powietrza i wód, pożary lasów, wyrzucanie
odpadów i spalanie śmieci itp.; chroni przyrodę: nie śmieci, szanuje rośliny,
zachowuje ciszę w parku i w lesie, pomaga zwierzętom przetrwać zimę
i upalne lato,
f) zna zagrożenia ze strony zwierząt (niebezpieczne i chore zwierzęta) i roślin
(np. trujące owoce, liście, grzyby) i wie, jak zachować się w sytuacji
Zagrożenia,
g) wie, że należy oszczędzać wodę; wie, jakie znaczenie ma woda w Życiu
człowieka, roślin i zwierząt,
h) wie, że należy segregować śmieci; rozumie sens stosowania opakowań
ekologicznych;
2) w zakresie rozumienia warunków atmosferycznych:
a) obserwuje pogodę i prowadzi obrazkowy kalendarz pogody,
b) wie, o czym mówi osoba zapowiadająca pogodę w radiu i w telewizji, i stosuje
się do podanych informacji o pogodzie, np. ubiera się odpowiednio do pogody,
8
c) nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór
roku, podejmuje rozsądne decyzje i nie naraża się na niebezpieczeństwo
wynikające z pogody,
d) zna zagrożenia ze strony zjawisk przyrodniczych, takich jak: burza, huragan,
powódź, pożar, i wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia.
7. Edukacja matematyczna. Wspomaganie rozwoju umysłowego oraz kształtowanie
wiadomości i umiejętności matematycznych dzieci. Uczeń kończący klasę I:
1) w zakresie czynności umysłowych ważnych dla uczenia się matematyki:
a) ustala równoliczność mimo obserwowanych zmian w układzie elementów
w porównywanych zbiorach,
b) układa obiekty (np. patyczki) w serie rosnące i malejące, numeruje je; wybiera
obiekt w takiej serii, określa następne i poprzednie,
c) klasyfikuje obiekty: tworzy kolekcje np. zwierzęta, zabawki, rzeczy do
ubrania,
d) w sytuacjach trudnych i wymagających wysiłku intelektualnego zachowuje się
rozumnie, dąży do wykonania zadania,
e) wyprowadza kierunki od siebie i innych osób; określa położenie obiektów
względem obranego obiektu; orientuje się na kartce papieru, aby odnajdować
informacje (np. w lewym górnym rogu) i rysować strzałki we właściwym
kierunku,
f) dostrzega symetrię (np. w rysunku motyla); zauważa, że jedna figura jest
powiększeniem lub pomniejszeniem drugiej; kontynuuje regularny wzór (np.
szlaczek);
2) w zakresie liczenia i sprawności rachunkowych:
a) sprawnie liczy obiekty (dostrzega regularności dziesiątkowego systemu
liczenia), wymienia kolejne liczebniki od wybranej liczby, także wspak (zakres
do 20); zapisuje liczby cyframi (zakres do 10),
b) wyznacza sumy (dodaje) i róŜnice (odejmuje), manipulując obiektami lub
rachując na zbiorach zastępczych, np. na palcach; sprawnie dodaje i odejmuje
w zakresie do 10, poprawnie zapisuje te działania,
c) radzi sobie w sytuacjach życiowych, których pomyślne zakończenie wymaga
dodawania lub odejmowania,
d) zapisuje rozwiązanie zadania z treścią przedstawionego słownie w konkretnej
sytuacji, stosując zapis cyfrowy i znaki działań;
3) w zakresie pomiaru:
a) długości: mierzy długość, posługując się np. linijką; porównuje długości
obiektów,
b) ciężaru: potrafi ważyć przedmioty; różnicuje przedmioty cięższe, lżejsze; wie,
że towar w sklepie jest pakowany według wagi,
c) płynów: odmierza płyny kubkiem i miarką litrową,
d) czasu: nazywa dni w tygodniu i miesiące w roku; orientuje się, do czego służy
kalendarz, i potrafi z niego korzystać; rozpoznaje czas na zegarze w takim
zakresie, który pozwala mu orientować się w ramach czasowych szkolnych
zajęć i domowych obowiązków;
4) w zakresie obliczeń pieniężnych:
9
a) zna będące w obiegu monety i banknot o wartości 10 zł; zna wartość nabywczą
monet i radzi sobie w sytuacji kupna i sprzedaży,
b) zna pojęcie długu i konieczność spłacenia go.
8. Zajęcia komputerowe. Uczeń kończący klasę I:
1) posługuje się komputerem w podstawowym zakresie: uruchamia program,
korzystając z myszy i klawiatury;
2) wie, jak trzeba korzystać z komputera, Żeby nie narażać własnego zdrowia;
3) stosuje się do ograniczeń dotyczących korzystania z komputera.
9. Zajęcia techniczne. Wychowanie do techniki (poznawanie urządzeń, obsługiwanie
i szanowanie ich) i działalność konstrukcyjna dzieci. Uczeń kończący klasę I:
1) w zakresie wychowania technicznego:
a) wie, jak ludzie wykorzystywali dawniej i dziś siły przyrody (wiatr, wodę);
majsterkuje (np. latawce, wiatraczki, tratwy),
b) zna ogólne zasady działania urządzeń domowych (np. latarki, odkurzacza,
zegara), posługuje się nimi, nie psując ich,
c) buduje z różnorodnych przedmiotów dostępnych w otoczeniu, np. szałas,
namiot, wagę, tor przeszkód; w miarę możliwości konstruuje urządzenia
techniczne z gotowych zestawów do montażu np. dźwigi, samochody,
samoloty, statki, domy;
2) w zakresie dbałości o bezpieczeństwo własne i innych:
a) utrzymuje porządek wokół siebie (na swoim stoliku, w sali zabaw, szatni
i w ogrodzie), sprząta po sobie i pomaga innym w utrzymywaniu porządku,
b) zna zagrożenia wynikające z niewłaściwego używania narzędzi i urządzeń
technicznych,
c) wie, jak należy bezpiecznie poruszać się na drogach (w tym na rowerze)
i korzystać ze środków komunikacji; wie, jak trzeba zachować się w sytuacji
wypadku, np. umie powiadomić dorosłych, zna telefony alarmowe.
10. Wychowanie fizyczne. Kształtowanie sprawności fizycznej dzieci i edukacja zdrowotna.
Uczeń kończący klasę I:
1) uczestniczy w zajęciach rozwijających sprawność fizyczną, zgodnie z regułami;
2) potrafi:
a) chwytać piłkę, rzucać nią do celu i na odległość, toczyć ją i kozłować,
b) pokonywać przeszkody naturalne i sztuczne,
c) wykonywać ćwiczenia równoważne;
3) dba o to, aby prawidłowo siedzieć w ławce, przy stole itp.;
4) wie, że choroby są zagrożeniem dla zdrowia i że można im zapobiegać poprzez:
szczepienia ochronne, właściwe odsiwianie się, aktywność fizyczną,
przestrzeganie higieny; właściwie zachowuje się w sytuacji choroby;
5) wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych
(np. środków czystości, środków ochrony roślin);
6) wie, że dzieci niepełnosprawne znajdują się w trudnej sytuacji i pomaga im.
10
Podane umiejętności dotyczą dzieci o prawidłowym rozwoju fizycznym. Umiejętności dzieci
niepełnosprawnych ustala się stosownie do ich możliwości.
11. Etyka. Przybliżanie dzieciom ważnych wartości etycznych na podstawie baśni, bajek
i opowiadań, a także obserwacji Życia codziennego. Uczeń kończący klasę I:
1) przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (współpracuje
w zabawach i w sytuacjach zadaniowych) oraz w świecie dorosłych (grzecznie
zwraca się do innych, ustępuje osobom starszym miejsca w autobusie, podaje
upuszczony przedmiot itp.);
2) wie, że nie można dążyć do zaspokojenia swoich pragnień kosztem innych; nie
niszczy otoczenia;
3) zdaje sobie sprawę z tego, jak ważna jest prawdomówność, stara się
przeciwstawiać kłamstwu i obmowie;
4) wie, że nie wolno zabierać cudzej własności bez pozwolenia, pamięta o oddawaniu
pożyczonych rzeczy i nie niszczy ich;
5) niesie pomoc potrzebującym, także w sytuacjach codziennych;
6) wie, że ludzie żyją w różnych warunkach i dlatego nie należy chwalić się
bogactwem ani nie należy dokuczać